Gordelroos (Herpes Zoster): oorzaken, symptomen, behandeling en voorkomen

Gordelroos, ook wel bekend als herpes zoster, is een virale infectie die wordt veroorzaakt door het varicella-zoster-virus (VZV), hetzelfde virus dat verantwoordelijk is voor waterpokken. Deze aandoening veroorzaakt pijnlijke huiduitslag. Ontdek nu alles wat je moet weten over gordelroos: van oorzaken, symptomen, behandeling tot voorkomen van gordelroos.

Wat is gordelroos?

Bij gordelroos gaat het om een virale infectie die zich uit in rode blaren. In tegenstelling tot waterpokken blijven deze blaren in een bepaald gebied waar ze een zogenaamde gordel vormen. De blaren jeuken niet maar zijn pijnlijk.

Oorzaken en risicofactoren gordelroos

Gordelroos wordt veroorzaakt door het reactiveren van het varicella-zoster-virus, dat zich na een eerdere waterpokkeninfectie inactief in de zenuwcellen van het lichaam nestelt. Wanneer het immuunsysteem verzwakt raakt door factoren zoals leeftijd, stress, ziekte of medicijnen, kan het virus weer actief worden en de typische symptomen van gordelroos veroorzaken.

Symptomen gordelroos

De eerste tekenen van gordelroos zijn een brandende of jeukende huid, gevolgd door pijn en gevoeligheid in een bepaald gebied. Na enkele dagen verschijnt er een rode huiduitslag, die zich ontwikkelt tot kleine blaasjes die met vocht zijn gevuld. Deze blaasjes kunnen pijnlijk zijn en na verloop van tijd barsten, korsten vormen en genezen. De uitslag volgt vaak een karakteristiek patroon, meestal in een enkele band of gordel, wat de naam “gordelroos” verklaart.

Behandeling gordelroos

Vroegtijdige behandeling kan de duur en ernst van gordelroos verminderen. Antivirale medicijnen zoals aciclovir, valaciclovir en famciclovir worden vaak voorgeschreven om de vermenigvuldiging van het virus te remmen en de symptomen te verlichten. Pijnmanagement is ook belangrijk, vooral als de pijn aanhoudt nadat de huiduitslag is verdwenen. Dit kan variëren van over-the-counter pijnstillers (paracetamol helpt niet, gebruik bij voorkeur ibuprofen) tot voorgeschreven medicijnen, afhankelijk van de ernst van de pijn.

Gordelroos voorkomen

Hoewel je de kans op besmetting met gordelroos niet volledig kunt voorkomen, kun je de kans op besmetting wel verminderen door middel van het vaccin tegen gordelroos. Dit vaccin, ook wel bekend als Zostavax of Shingrix (afhankelijk van het land), is bedoeld voor mensen ouder dan 50 jaar en heeft aangetoond dat het de kans op het ontwikkelen van gordelroos vermindert en de ernst van de symptomen verkleint. Regelmatige lichaamsbeweging, een gezond dieet en stressmanagement dragen eveneens bij aan het versterken van het immuunsysteem en het verminderen van het risico op reactivering van het virus.

Is gordelroos besmettelijk?

Gordelroos op zichzelf is niet besmettelijk. Wel kun je iemand die nog geen waterpokken gehad heeft besmetten (het gaat immers om hetzelfde virus). Gordelroos is in dat geval alleen besmettelijk zolang je blaasjes hebt. In tegenstelling tot waterpokken is gordelroos tijdens de zwangerschap niet gevaarlijk.

Gordelroos naar dokter

In principe hoef je voor herpes zoster niet naar de dokter. Het gaat vanzelf over binnen een paar weken. Heb je blaren bij je neus, oor of oog? Dan moet je wel even contact opnemen met de huisarts, omdat je dan medicijnen krijgt om de pijn draaglijker te maken.