Alles wat je moet weten over 11 november Sint Maarten. De oorsprong, vastentijd, Martingsganzen, lampionnenoptocht en nog veel meer dat te maken heeft met 11 november Sint Maarten. Een viering die vooral door het katholieke deel van Nederland in ere wordt gehouden met speciale lampionnenoptochten voor kinderen.
Inhoud
De oorsprong van Sint Maarten
De viering van Sint Maarten is terug te voeren naar de naamsdag viering van Martinus van Tours. Een door de katholieken heilig verklaarde (vandaar de naam Sint Martinus). Martinus werd geboren in 316 n.Chr. in Hongarije en was de zoon van een Romeinse legerofficier. Op 15-jarige leeftijd trad hij in dienst van het Romeinse leger. Uit zijn legertijd stamt het meest aansprekende verhaal van Sint Martinus.
Het verhaal gaat over de jonge Martinus die zijn soldatenmantel doormidden sneed om de ene helft aan een arme bedelaar te geven. Deze weldaad is terug te vinden op talloze schilderijen over Sint Martinus. In 372 werd Martinus van Tours gewijd tot bisschop, waarna hij talloze kloosters stichtte in Frankrijk. Hij stierf in 397 n.Chr.
In 650 n.Chr. werd Martinus van Tours door het Vaticaan heilig verklaard vanwege zijn grote naastenliefde, met name voor de armen. Koning Glovis I riep Martinus van Tours uit tot beschermheilige van Frankrijk. En ook de stad Utrecht heeft Sint Maarten als schutspatroon van de stad.
De Reformisten waren het niet eens met de verering van Sint Maarten en probeerden er een einde aan te maken. Tot ongenoeven van velen lukt dit niet echt. Het toeval wilde ook nog eens dat de reformator Maarten Luther (naamgenoot) op 11 november gedoopt werd. Maarten Luther was 10 november geboren en in sommige gebieden in met name Duitsland werd Sint-Maarten in plaats van op 11 november op 10 november (geboortedag Maarten Luther) gevierd.
Sint Maarten: de martinsganzen, de vastentijd en de Sint-Maartenscijnzen
11 november was van oudsher de dag dat men grote slachtfeesten ging houden. Dit betekende het einde van de oogsttijd en lijkt ietwat op de Amerikaanse viering van Thanksgiving. Later werd dit geïntegreerd in de viering van Sint-Maarten door een uitbundig feesteten. Vooral ganzen werden op Sint-Maarten gegeten, vanwege de volgende legende over Sint-Maarten:
Toen Sint-Maarten gekozen was tot bisschop verstopte hij zich in een ganzenhok. De ganzen protesteerden echter hevig hiertegen en maakten zoveel lawaai dat Martinus van Tours hierdoor verraden en gevonden werd.
De Sint-Maartensganzen hebben echter een nog oudere oorsprong en wel een heidense. Op 11 november werd het feest van de Romeinse god Mars gevierd. Mars was naast de god van de oorlog, ook de god van de boeren. Ter ere van Mars werd op 11 november een gans geofferd, waarbij de kleur van het borstbeen het winterweer voorspelde. De beenderen van de Sint-Maartensgans werden later gezien als bescherming tegen het kwade.
11 november viel tevens samen met de vastentijd die de dag erna zou beginnen. Het was de uitgelezen dag om nog eens uitgebreid te feesten en te eten.
Verder was 11 november een belangrijke dag voor de boeren, die op deze dag de pacht moesten overdragen, de zogenaamde Sint-Maartenscijnzen.
Alles wat je moet weten over 11 november Sint Maarten: lampionnenoptocht
De traditie zoals we die tegenwoordig kennen waarbij kinderen met lampionnen langs de deuren lopen, Sint-Maartensliedjes zingen en tenslotte beloond worden met wat snoep kent zijn oorsprong in heidense tradities. Hierbij werd brandbaar materiaal verzameld of gestolen, lawaai gemaakt en gevochten. Van het verzamelde materiaal werden brandstapels gemaakt om op 11 november heuse Sint-Maartensvuren te ontsteken.
Een lange tijd was het gebruik dat alleen jongens met brandende fakkels langs de deuren gingen, met knuppels op deuren sloegen en lawaai maakten. De bewoners gaven de jongens vervolgens appels, mispels, noten of kleingeld. De noten werden tijdens de Sint-Maartensvuren geroosterd boven het vuur en de kinderen dansten zingend rond de vuren.
Overigens is het lopen met lichtjes wellicht ook gewoon terug te voeren tot een ander katholiek feest: Allerzielen. Op deze dag ontsteekt men kaarsjes voor de overledenen. Allerzielen is op 2 november, maar door de invoering van de Gregoriaanse kalender zijn de gebruiken verschoven naar 11 november, Sint-Maarten.
11 november,Sint Maarten, is dus ontstaan uit tal van tradities en gebruiken die in verschillende Europese landen op verschillende manieren elk jaar opnieuw nageleefd worden.
11 november Sint Maarten lampionnenoptocht, zingen, eten
In Nederland, met name in het zuiden van het land, in België en Frankrijk wordt Sint Maarten nog volop gevierd. In Duitsland en Oostenrijk wordt het eten van de Sint-Maartensgans in ere gehouden. Optochten waarbij iemand verkleed gaat als Sint Martinus van Tours zijn geen onbekend verschijnsel in Duitsland en Oostenrijk.
In sommige streken is er een overlapping van carnaval (kinderen gaan verkleed langs de deuren) en Halloween (ook verkleed en met Sint Maarten lampion). Zelfs een mix met het Sinterklaasfeest, met name in sommige streken in Vlaanderen, waar niet Sinterklaas, maar wel Sint-Maarten langs komt met cadeautjes, komt voor.
Traditioneel echter kennen de meesten Sint-Maarten van kinderen die met lampionnen zingend langs de deuren lopen, in de hoop wat snoep te bemachtigen.
Na het lezen van ‘Alles wat je moet weten over 11 november Sint Maarten’ ben je helemaal up to date. Is het lopen met lampionnen in jouw woonplaats traditie of niet?
[…] Ben je benieuwd waar bijvoorbeeld de lampionoptochten vandaan komen en waarom Sint Martin in Duitsland vergelijkbaar is met de Nederlandse Sinterklaas? Lees dan snel verder en ontdek alles wat je moet weten over 11 november Sint Maarten. […]
[…] 11 November: Sint Maarten […]