Alles wat je wil weten over koorts en verhoging

Weet jij het verschil tussen koorts en verhoging? Hoe je jouw lichaamstemperatuur goed meet? En wanneer er sprake is van koorts bij kinderen? Ontdek alles wat je wil weten over koorts en verhoging.

Wat is koorts?

Veel mensen raken direct in paniek als ze merken dat er sprake is van koorts. Koorts is echter een natuurlijke reactie van het lichaam op het binnendringen van een virus of bacterie. Het lichaam wordt aangezet om de temperatuur te verhogen om op die manier alles wat niet in het lichaam hoort op te ruimen. Op die manier wordt het immuunsysteem versterkt en aan het werk gezet.

Koorts of een verhoging van de lichaamstemperatuur is op zichzelf dus niet slecht of per se gevaarlijk. Het is echter wel belangrijk om in de gaten te houden wanneer er sprake is van koorts of verhoging en wanneer je een dokter moet raadplegen. Er is daarbij ook een verschil tussen koorts bij volwassenen en koorts bij kinderen en tieners.

Wat is een normale lichaamstemperatuur?

Een gezonde persoon heeft een lichaamstemperatuur die varieert van 36 – 37,4 graden. Alles wat daartussen ligt is normaal en hoef je je geen zorgen te maken. Heb je van jezelf een hele lage lichaamstemperatuur (36 graden) dan kan alles wat boven de 37,5 graden komt al aanvoelen als behoorlijke koorts. Medisch gezien is dit echter niet het geval.

Andersom kan het natuurlijk ook zo zijn dat je een wat hogere lichaamstemperatuur van jezelf hebt (37,4 graden). Dan zul je minder snel merken als je verhoging hebt of zelfs koorts.

Wanneer heb je verhoging?

Officieel wordt gesproken van verhoging als je een temperatuur van 37,5 graden of hoger hebt. Heb je een temperatuur van 38,1? Dan is er sprake van lichte koorts. Overigens gelden deze temperaturen alleen voor volwassenen. Bij (kleine) kinderen is al bij een temperatuur van 38 graden sprake van koorts.

Wanneer heb je koorts?

Er is sprake van koorts vanaf 38,1 graden. Tot 38,5 graden kun je spreken van lichte koorts. Tussen 38,6 – 39,0 graden spreek je van matige koorts. Alles wat boven de 39 graden uitkomt is hoge tot zware koorts (vanaf 40 graden). Het is zelfs mogelijk om extreme koorts te hebben, waarbij de temperatuur rond de 41° ligt. Gelukkig komt dit zelden voor.

Wanneer koorts bij kinderen?

Zoals eerder aangegeven is er een verschil tussen koorts bij volwassenen en koorts bij kinderen. Kinderen hebben namelijk al bij een temperatuur van 38° koorts. Bovendien moet je de temperatuur bij kinderen nog nauwlettender in de gaten houden.

Koorts wanneer naar dokter?

In principe is koorts een natuurlijke afweerreactie en moet je lichaam de tijd krijgen om koorts en de oorzaak ervan uit zichzelf op te ruimen. Houd de koorts echter te lang aan of is deze hoger dan 39° dna is het raadzaam om een dokter te raadplegen.

Dit geldt overigens NIET voor kinderen. Is je kind jonger dan 3 maanden? En heeft je kind een temperatuur boven de 38°? Dan moet je onmiddellijk de dokter bellen. Hij of zij kan je dan adviseren wat je het beste kunt doen.

Hoe kun je het beste koorts meten?

Tegenwoordig liggen de winkels vol met oortermometers en termometers die je kunt gebruiken voor het voorhoofd. Voor kleine kinderen zijn er zelfs speentjes te koop waarmee je makkelijk en snel de temperatuur op kunt nemen. De lichaamstemperatuur kun je op diverse manieren meten: in de oren, via het voorhoofd, onder de oksel, oraal of rectaal (in de anus). De meest nauwkeurige meting krijg je echter alleen als je rectaal meet.

Alhoewel het mogelijk is om onder de oksel, in het oor, op het voorhoofd en in de mond te meten is er vooral in het oor vaak sprake van een behoorlijke afwijking. Hierdoor krijg je een verkeerd beeld en een verkeerde diagnose. Rectaal meten heeft daarom de voorkeur om de juiste lichaamstemperatuur vast te kunnen stellen.

Wanneer is koorts gevaarlijk?

In de meeste gevallen is koorts niet gevaarlijk en zal een dokter er ook niets aan willen doen. Het is belangrijk om uit te zieken en daar is koorts bij nodig. Toch moet je zowel voor jezelf als bij je kind de temperatuur goed in de gaten houden. Ook als je je echt ziek voelt of je een baby hebt is het goed om even af te stemmen met de arts.

Uitzieken of iets doen aan de koorts?

In principe gaat koorts vanzelf weg en is het een kwestie van uitzieken. Heb je echter veel last van hoge koorts (39 graden of hoger)? Dan kun je op natuurlijke manieren de lichaamstemperatuur laten zakken. Dat kan door het maken van zogenaamde wikkels. Neem een handdoek, dompel deze in een emmer met water waaraan je een flinke scheut azijn toe hebt gevoegd. Wikkel de handdoek om de benen (let op: erg koud) en wikkel hier een droge handdoek omheen. Een deken erover en na ongeveer 15 minuten vernieuwen.

Je kunt ook lindebloesemthee drinken. Deze werkt koortsverlagend. Mocht je echt geen baat hebben bij natuurlijke middelen, dan kun je eventueel een paracetamol nemen. Let op: paracetamol werkt koortsonderdrukkend en verlagend. Toch moet dit niet je eerste keuze zijn.

Wat te doen bij koorts?

Natuurlijk kun je de koorts aanpakken, maar dat is eigenlijk alleen een bijkomstigheid van hetgeen je lichaam echt dwarszit. Het belangrijkste voor je lichaam is daarom uitzieken en rusten.

Doe deze vier dingen als je last van koorts hebt:

• Veel drinken (onder andere zelfgemaakte kippensoep!)
• Veel slapen
• Vermijd inspanning
• Goed en veel rusten

Bovenstaande dingen kun je combineren met het verlagen van de temperatuur op natuurlijke wijze. Heb je geen trek? Eten is niet belangrijk. Zorg er wel voor dat je zowel zoet als zout binnenkrijgt door middel van drinken. Neem een kopje (bouillon)soep en een kopje honing. Merk je dat je begint uit te drogen? Dan is het noodzakelijk om ORS te nemen. Natuurlijk is water goed voor je lichaam, maar voor extra energie heb je ook zouten nodig.

Koorts of verhoging? Luister naar je lichaam

Of je nu last hebt van lichte verhoging of koorts, het is belangrijk om naar je lichaam te luisteren. Uitzieken is de beste remedie en zorgt ervoor dat je lichaam in staat is om het immuunsysteem te versterken. Eventueel kun je (hoge) koorts aanpakken met natuurlijke middelen. Laat medicijnen zoals paracetamol of ibuprofen liever staan. In de meeste gevallen zal de arts niets voorschrijven, tenzij hier een onderliggende en dringende reden voor is.